Độc lạ ‘tôm tre’ và làng nghề Bình Định

Ngắm những con tôm hùm to lớn được treo trên tường tại căn nhà ở đường Ngô Gia Tự, An Nhơn, Bình Định khiến cho nhiều du khách trầm trồ, thích thú. Nhưng đặc biệt hơn, những con tôm hùm này được làm hoàn toàn từ tre, một loại chất liệu không liên quan đến những tôm hùm thật.

Cha đẻ của những sản phẩm độc đáo này là bác Nguyễn Minh Châu, năm nay 87 tuổi, người nghệ nhân có bàn tay rất là khéo léo với rất nhiều sản phẩm thủ công sáng chế. Theo anh Nguyễn Phúc Sơn, con trai cả của bác Minh Châu, trước khi làm ra những con tôm tre độc đáo, cha anh đã khá nổi tiếng với những sản phẩm khác, như sử dụng bông gòn để gia công chú chim sẻ trông y như thật, hoặc đắp tranh nghệ thuật…

Sau khi sản phẩm chim sẻ, tranh đắp… lỗi thời, bác Châu chuyển hẳn sang nghiên cứu những sản phẩm mỹ nghệ khác, và khi tình cờ nhìn thấy những thanh tre nằm gần nhau nhìn rất giống cái lưng của con tôm, ông đã nảy ra ý định chế tác chúng thành những con tôm hùm thực sự.

Sau khá nhiều lần chỉnh sửa, so sánh với con tôm thật, rồi lại chỉnh sửa, đến năm 1987, bác Châu đã có một con tôm bằng tre trông như thật, và chính sản phẩm này mang lại cho bác giải thưởng thủ công mỹ nghệ toàn quốc trong một dịp trưng bày tại hội chợ ở Quảng Ngãi.

“Thời điểm đầu, những con tôm đất, với phần tre chiếm hơn 90% nguyên liệu, dòng sản phẩm tôm đầu tiên của gia đình được bán chạy và khoản thu nhập này đủ giúp gia đình chúng tôi đủ xoay trở cuộc sống để tiếp tục theo nghề,” anh Sơn kể.

Tuy vậy, theo thời gian, khách hàng không còn thích sản phẩm này, vậy là gia đình anh Sơn lại tìm tòi để cho ra đời những con tôm hùm to hơn, màu sắc đẹp hơn, nhưng đồng thời thành phần tre trong sản phẩm đã giảm đi chỉ còn mức 50%. Theo anh Sơn, mỗi cặp tôm hùm có giá từ 350.000 đồng đến 1.000.000 đồng tùy theo kích thước sản phẩm. Con tôm hùm lớn nhất dài 750mm, chưa tính bộ râu.

Tôm nhỏ, dòng sản phẩm đầu tiên thuộc họ nhà tôm của gia đình bác Châu, với thành phần gần 100% là tre hiện có giá 200.000 đồng/cặp.

Theo anh Sơn,  phần khó nhất trên con tôm là tạo dáng cong thật tự nhiên cho lưng tôm. Để làm được như vậy, cần chọn những khúc tre tròn, cưa xéo để chọn những khoanh có kích thước khác biệt, sau đó ghép lại theo thứ tự từ nhỏ đến lớn. Phần đuôi tôm là những miếng tre nhỏ, được chẻ mỏng, vuốt láng, xếp xòe ra.

Ngoài tôm tre, gia đình bác Châu còn làm cả những con thú khác bằng tre như cua, cò…

Những làng nghề truyền thống khác ở An Nhơn

Những du khách đã một lần ghé về thị xã An Nhơn, Bình Định nên dành chút thời gian thăm những làng nghề truyền thống tại đây.

Chẳng hạn như Nhơn Lộc là nơi sản xuất rượu Bàu Đá, thứ đặc sản nổi tiếng của Bình Định. Rượu Bàu Đá nặng độ nhưng ngọt, vị thơm, sắc trong. Tên rượu được đặt theo chính tên của xóm Bàu Đá, thôn Cù Lâm, xã Nhơn Lộc, thị xã An Nhơn, Bình Định.

Xưa, trong làng có cái bàu do hai con sông giao nhau tạo thành. Sức chảy mạnh của hai dòng sông, đặc biệt vào mùa lũ, vét sạch lớp đất cát bên trên và dưới cùng là lớp đá, nên có tên gọi là bàu đá, và người dân xung quanh lấy nước từ bàu này để sinh hoạt. Lâu dần, hình thành nên tên gọi xóm Bàu Đá.

Các chú tôm hùm thô, dòng sản phẩm hiện được thị trường ưa chuộng, được lên giàn để chuẩn bị mặc lớp áo mới.

Ngày nay, bàu này đã bị lấp, và hiện chỉ còn những cánh đồng xanh lúa trên vị trí bàu xưa. Theo một số người trong làng, hiện UBND tỉnh Bình Định đang lên kế hoạch cải tạo đất, khôi phục lại hiện trạng bàu đá ngày xưa để giữ gìn di tích cho làng.

Từ Nhơn Lộc, tiếp tục đi về phía Tây – Bắc khoảng 2,3 km, khách du lịch tham quan sẽ đến làng nghề truyền thống An Thái với đặc sản nổi tiếng là bún Song Thằn. Để làm bún, người ta cho bột, đã qua xử lý, vào ống có đục lỗ và ép để hình thành sợi bún chạy qua. Xưa, ống chỉ có hai lỗ nên mỗi lần ép sẽ có hai sợi bún chạy ra, tức là song thằn. Từ đó bún có tên là Song Thằn. Một số nơi đọc trại đi nên có tên gọi khác là bún Song Thần.

Bún được làm từ đậu xanh nên hàm lượng dinh dưỡng cao hơn so với bún gạo. Ngoài ra, bún Song Thằn còn có ưu điểm khác đó là giữ được lâu sau khi chế biến, sợi bún dai, khi xào, nấu đều không bị dính vào nhau. Mỗi ký bún có giá 185.000 đồng.

Ngoài đặc sản bún Song Thằn, An Thái còn rất nổi tiếng về võ thuật qua câu thơ “roi Thuận Truyền, quyền An Thái”.

Từ trung tâm thị xã An Nhơn, đi về phía bắc khoảng 4-5km, khách du lịch tham quan sẽ đến làng nghề gỗ truyền thống Nhơn Hậu với khá nhiều sản phẩm mỹ nghệ đặc sắc.

Làng gỗ Nhơn Hậu vốn là 1 trong những làng tiện, sau du nhập thêm kỹ thuật chạm khắc của rất nhiều nghệ nhân từ miền Bắc vào, nay các sản phẩm của Nhơn Hậu cực kỳ phong phú, đẹp mắt và có thị phần tiêu thụ sang cả Trung Hoa, Đài Loan…

Xem thêm >>> công ty du lịch uy tín chất lượng tại đây

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *